Onderwijsmagazine
Onderwijsmagazine
Roostermakers hadden de afgelopen coronatijd een flinke kluif aan hun werk. Charlotte Appels van het Thomas a Kempis College, CSE en JenaXL en Hans de Fluiter van het Morgen College vertellen hoe ze deze bewogen periode hebben ervaren.
Hans de Fluiter is roostermaker, key user van Magister en coördinator van het onderwijsondersteunend personeel. Al achttien jaar maakt hij de jaarroosters, vroeger op papier, nu met het programma Untis. Het is werk wat veel aandacht en concentratie vergt, met alle verschillende niveaus, profielen, gewenste klassengroottes en de wensen van de docenten.
‘Het basisrooster maak ik in de zomervakantie, dan ben ik hier helemaal alleen. Anders word ik afgeleid en bovendien verandert er tot op het laatste moment altijd nog van alles. Door het jaar heen wordt het rooster normaliter regelmatig aangepast. Op een gegeven moment weet je precies hoe het in elkaar zit en waar de bottlenecks liggen.
Mijn grote geluk is dat de directie me overal bij betrekt en mijn mening vraagt. Ik denk in oplossingen, niet in problemen en ik bekijk zorgvuldig de mogelijkheden. Alles is te overleggen, maar het moet natuurlijk wel uitvoerbaar zijn. Het is heel leuk werk om te doen.
Afgelopen anderhalf jaar was een flinke uitdaging’, zegt Hans. ‘Elke corona-persconferentie op de dinsdagavond volgde ik met grote belangstelling. Vaak werden nieuwe maatregelen aangekondigd, die dan de maandag erop, dus drie werkdagen later, van kracht werden. Je kunt niet in drie dagen een nieuw rooster maken, dus het werd altijd een afgeleide van wat we al hadden.
Praktijklessen werden eruit gehaald, klassen werden opgesplitst. Elke keer veranderde er weer wat anders. Op een gegeven mocht alleen nog online les gegeven worden. Even later waren de examenleerlingen wel weer welkom op school. Het is heel handig dat ik ook key user van Magister ben, dan kon ik desgewenst daar ook meteen dingen in aanpassen. En de uitstekende ICT-infrastructuur van Landstede Groep was een enorm voordeel. Daardoor konden we heel snel schakelen.
Al met al hebben we zo’n vijf, zes keer het hele rooster moeten aanpassen. Op een gegeven moment gaan de dingen wat makkelijker omdat je eraan gewend raakt. Toen aan het begin van 2021 de examenklassen weer volledig naar school mochten, kwam iemand op het lumineuze idee om les te gaan geven in de bioscoop een eindje verderop, met zes zalen, waarin 100 leerlingen per zaal les konden krijgen. De bovenbouw van TL kon daar volledig naar toe, waardoor alle vierdejaars basis/kader hier op school dubbele lokalen kon gebruiken.
Je wordt op een gegeven moment heel vindingrijk. En uiteindelijk konden we de laatste weken van het schooljaar weer terugvallen op het oude rooster.’ De coronatijd was een enorme uitdaging voor roostermakers, stelt Hans. ‘Het was elke keer wel weer een opsteker dat ik zo’n puzzel dan toch weer had kunnen oplossen. En het heeft ons ook wat opgeleverd: online lesgeven is in één keer goed van de grond gekomen. En heel opvallend: het ziekteverzuim onder de medewerkers is enorm gedaald.’
Charlotte Appels werkt sinds 1987 op het Thomas a Kempis College, begon als muziek- en ckv-docent en switchte twaalf jaar geleden naar de functie van roostermaker voor TaK, CSE en JenaXL.
Twee jaar geleden kreeg ze hulp van twee collega’s en sindsdien maakt ze de roosters van het Thomas a Kempis College aan de Schuurmanstraat en de Assendorperdijk. ‘Het was schrikken in maart 2020’, herinnert Charlotte zich. ‘Mede dankzij de ICT-afdeling en de positieve inzet van mijn collega's hebben we heel veel online kunnen doen.
Collega’s hielpen elkaar verder, dat was mooi om te zien. De laatste weken van het vorige schooljaar zijn alle leerlingen behalve de examenleerlingen een keer op school geweest, om mee te werken aan een gezamenlijke lipdub. Dit bracht in deze rare periode weer extra saamhorigheid bij de leerlingen en docenten, iets dat behoorlijk gemist werd.
In de zomervakantie van 2020 heb ik een rooster gemaakt en in het nieuwe schooljaar konden we gewoon weer beginnen. Maar in december moest alles weer omgebouwd worden.
Er is zoveel gebeurd, dat het allemaal lastig terug te halen is’, zegt Charlotte. ‘We hebben ervoor kunnen zorgen dat de examenklassen tijdens de lockdown steeds op school konden blijven, op twee of drie weken na.’ Het Thomas a Kempis College werkt met klas- en niveau-overstijgende keuzewerktijd (KWT, red.), dat als essentieel onderdeel van het onderwijs midden op de dag is geroosterd.
‘Die KWT hebben we moeten verplaatsen naar voor en na schooltijd. We verdeelden alle klassen in A en B, die om en om steeds twee dagen op school waren, terwijl we de bovenbouwklassen aan de Schuurmanstraat helemaal op school hadden op woensdag, in grote ruimtes zoals aula of sportzalen, of twee lokalen naast elkaar. Het was ongelofelijk ingewikkeld om dat allemaal goed in het systeem te krijgen.
De opdracht van directeur Eric Lippold was heel duidelijk: we moeten proberen iets in elkaar te zetten, dat op en af te schalen is, zodat we niet een heel nieuw rooster hoeven te maken als alle leerlingen weer naar school mogen. En dat is gelukt. Toen de maatregelen in juni werden losgelaten, hebben we het rooster praktisch zo kunnen laten zoals het was.
We hebben een keer of vier, vijf zo’n grote puzzel moeten leggen’, zegt Charlotte. ‘Puzzels met heel veel variabelen, want we bieden de leerlingen heel veel mogelijkheden, met maatwerk, de keuzewerktijd, extra vakken, alternatieve trajecten, vakken op een hoger niveau: het is heel flexibel onderwijs. En dat stelt veel eisen aan het rooster.
Het programma Untis doet wel de basis, maar er is alsnog heel veel handwerk voor nodig. Alles moet kloppen. Gelukkig doe ik het met plezier, ik hou van mijn werk. En die coronaperiode mag veel dingen op z’n kop hebben gezet, het heeft ook starre gewoontes doorbroken. En het heeft ons doen beseffen dat we in staat zijn om alles ook op andere, nieuwe manieren aan te pakken. Dat is waardevol. Ik ben heel benieuwd hoe we over vijf jaar terugkijken.’
(Gedeeltelijke) schoolsluitingen voor het vo op een rijtje (bron: vo-raad.nl)
- 15 maart 2020: alle scholen in Nederland zijn dicht, behalve voor leerlingen met ouders die een vitaal beroep uitoefenen. Onderwijs geschiedt vooral online. Schoolexamens moeten zo goed mogelijk doorgaan, het centraal examen komt te vervallen.
- 2 juni 2020: vo-scholen gaan weer open, leerlingen kunnen gespreid onderwijs op school volgen. Dat betekent dat ze gemiddeld een kwart van de tijd weer op school aanwezig zijn.
- 1 juli 2020: de anderhalve meter-regeling tussen leerlingen wordt opgeheven.
- Eind augustus 2020: scholen starten met het nieuwe schooljaar volgens normale roosters.
- 14 december 2020: de scholen gaan tot 18 januari 2021 dicht voor bijna alle leerlingen.
- 18 januari 2021: lockdown wordt verlengd tot minimaal 1 maart. Online onderwijs blijft de norm.-
- 1 maart 2021: alle leerlingen in het voortgezet onderwijs mogen weer naar school, mits iedereen anderhalve meter afstand tot elkaar houdt.
- 7 juni 2021: vrijwel alle middelbare scholieren gaan weer volledig naar school.
