Onderwijsmagazine
Onderwijsmagazine
Francien Schipper-Modderman
Alineke van Bemmel
Het Innovatiecluster is destijds gestart omdat er in het domein Kind en Educatie veel vraag is naar breed opgeleide professionals die goed - interprofessioneel - samenwerken.
Francien: ‘Wat je ziet is dat professionals steeds vaker binnen een integraal kindcentrum werken of samenwerken met aanbieders van naschoolse activiteiten.
Professionals moeten daardoor, als de context daarom vraagt, met verschillende professionals tot een gezamenlijke aanpak kunnen komen. Een gezamenlijke taal die naadloos inspeelt op de behoeften van kinderen, jongeren en hun omgeving wat betreft zorg, opvang en onderwijs.
Overigens betekent interprofessioneel samenwerken niet dat je je eigen vakgebied loslaat; je blijft expert maar je leert ook wanneer je andere expertises moet inschakelen.’
En die verandering in het werkveld vraagt ook wat van opleidingsinstellingen, die moeten die nieuwe professionals opleiden.
Alineke: ‘Zeker. Daarom hebben we vier werkplaatsen georganiseerd waar de bij het curriculum betrokken medewerkers van de verschillende opleidingen elkaar konden ontmoeten.
Het doel was om een goed beeld te krijgen van wat interprofessioneel samenwerken inhoudt, hoe we studenten hierin opleiden en welke competenties dit vraagt. Vervolgens hebben we per opleiding gezocht naar kansen om interprofessioneel samenwerken blijvend een plek te geven in het curriculum.’
‘En om studenten alvast in de praktijk te laten kennismaken met interprofessioneel samenwerken, konden ze tijdens hun stage meedoen in een interprofessioneel leerteam, vult Francien aan.
‘Inmiddels hebben in Zwolle daar al ruim 400 studenten aan deelgenomen. Het mooie van een leerteam is dat het een context biedt waarin studenten van verschillende opleidingen elkaar kunnen ontmoeten, van elkaar mogen leren en kunnen ervaren hoe het is om vanuit een ander perspectief naar een context te kijken.’
Met welke uitdagingen kregen jullie de afgelopen jaren zoal te maken?
Francien: ‘In het begin was het zoeken, voor zowel het projectteam als de betrokken organisaties. Interprofessioneel samenwerken was niet voor iedereen een bekend thema. Om dan toch die innovatie aan te jagen is moed nodig, maar ook vertrouwen dat je goed bezig bent.’
Alineke merkte dat de deuren tussen de opleidingen eerst nog wat dichtzaten: ‘Maar dit is veranderd, er is echt een netwerk ontstaan rondom het thema interprofessioneel samenwerken en opleiden. Verder waren er ook curricula die soms weinig ruimte hadden, het zat vol en vast.
Samen hebben we gezocht hoe we interprofessioneel samenwerken aan iets bestaands in de opleiding konden verbinden. Mooie verkenningen, die dus ook tot resultaten in curricula leidden.’
Wat is de meerwaarde van samenwerken met verschillende opleidingsinstellingen?
Alineke: ‘Dat je uit je eigen context stapt, ziet hoe het ook kan, kennis uitwisselt en ervaart wat het is als je elkaar kunt aanvullen in expertise, wat interprofessioneel samenwerken natuurlijk ook kenmerkt.
Zelf heb ik mogen ervaren dat nieuwsgierigheid om elkaars wereld te ontdekken echt helpt in het op gang brengen van een verandering en dat het zorgt voor verbinding op inhoud en nieuwe samenwerkingen.’
En wat heeft de samenwerking concreet opgeleverd?
Alineke: ‘Kortere lijnen, sterkere contacten. Dat netwerk rondom interprofessioneel samenwerken wat ik al noemde, we weten elkaar nu te vinden.
Daarnaast hebben studenten, door mee te doen in een leerteam, een beter beeld van de diverse opleidingen gekregen, ze ontdekten verschillen en uiteenlopende perspectieven om naar een vraagstuk te kijken.’
Zijn jullie trots op wat jullie bereikt hebben?
Alineke: ‘Absoluut. In heel veel opleidingen heeft interprofessioneel samenwerken een plek gekregen en wordt de meerwaarde ervan erkend. Het samen optrekken van mbo en hbo is heel verrijkend. We hebben echt van elkaar geleerd.
Waar ik ook trots op ben is de Bouwstenen Box: een digitale tool die teams ondersteunt bij het interprofessioneel samenwerken en bouwen aan een interprofessioneel curriculum. Het werkveld en de opleiders hebben we – tijdens de werkplaatsen – actief bij de ontwikkeling ervan betrokken.’
Francien: ‘Het leuke van dit project was dat het echt om een innovatie ging. Dan heb je dus de mogelijkheid om dingen uit te proberen, ook al weet je niet altijd zeker of ze gaan lukken, of dat het effect heeft. Maar als ik zo zie wat er nu staat dan denk ik dat het ons gelukt is: het project is een broedplaats van interprofessioneel samenwerken geworden wat zich als een olievlek verspreidt.
We moeten echter wel nauw blijven samenwerken en inspelen op de behoeften van het werkveld om te garanderen dat we daadwerkelijk de professionals opleiden die nodig zijn voor de (nabije) toekomst.’
En daarom gaat het project ook door?
Francien: ‘We hebben een plan voor verduurzaming opgesteld en daar ben ik heel blij mee. Ons verhaal gaat door, nu vanuit de Campus Kind en Educatie.
Binnen (de regio) Zwolle blijven wij als opleidingsinstellingen met het werkveld en de gemeente Zwolle optrekken. Dit doen wij vanuit actuele vraagstukken zoals die er zijn rondom kinderen en jongeren in Zwolle, zoals de aansluiting op de arbeidsmarkt en kansengelijkheid, denk aan het programma School en Omgeving, waar vanuit Landstede Groep de Internationale Schakelklas en TalentStad bij betrokken zijn.’
Welke wensen zijn er nog voor de toekomst?
Alineke: ‘Dat we contexten opzoeken waar interprofessioneel samenwerken echt een meerwaarde heeft. En dat we ons daaraan verbinden. Met die contexten bedoel ik vragen die leven in de praktijk, bijvoorbeeld in de wijk, tijdens sport en op school.
Het zou mooi zijn als opleidingen deze contexten meer in beeld krijgen en daar opdrachten aan kunnen verbinden, zodat studenten in het echt kunnen werken aan de competenties die interprofessioneel samenwerken vraagt.’
Het is een project (2019-2024) waarin Zwolse opleidingsinstellingen (mbo en hbo) en praktijkorganisaties op het gebied van kinderopvang, basisonderwijs, welzijn en jeugdhulp intensief met elkaar optrekken rondom interprofessioneel samenwerken.
Het project kreeg subsidie vanuit het Regionaal Investeringsfonds mbo (RIF) en het Rijk en krijgt komend schooljaar een vervolg.
Doel is het opleiden van nieuwe professionals die het kind als uitgangspunt nemen, interprofessioneel inzetbaar zijn binnen organisaties, domeinoverstijgend samenwerken en makkelijk kunnen switchen tussen verschillende functies.
Deelnemende opleidingsinstellingen zijn: Deltion College, Landstede MBO, Mbo Menso Alting Zwolle, Hogeschool KPZ, Hogeschool Viaa en Hogeschool Windesheim.
SamenWerkt! is een eenmalige magazine over het project met achtergrondartikelen, interviews en tips rondom de opbrengsten van het project in de regio Zwolle. Ook is er aandacht voor de uitgevoerde onderzoeken.
