Onderwijsmagazine

Goodbye Jan van Dijk

Wie ben je, wat doe je?
‘Ik ben Jan van Dijk, 66 jaar en veel mensen kennen mij als coördinator van de vakwedstrijden Skills Heroes. Ook ben ik verkenner bij Skills Talents. Daarnaast ben ik jarenlang docent Bedrijfseconomie, Bedrijfsadministratie en Commerciële Economie geweest. Bovendien heb ik mij ingezet voor het rekenonderwijs binnen Landstede Groep, als projectleider rekenen. Eind oktober wacht het pensioen. Ja, da’s wel verdiend vind ik. Na 41 jaar in dienst bij Landstede Groep en alle rechtsvoorgangers.

Twee dagen per week ben ik nu nog bezig met Skills Heroes. Ik zorg ervoor dat opleidingen deelnemers aanleveren en ondersteun de eigen voorrondes om de beste kandidaat te selecteren. Het heeft lang geduurd voordat Landstede Groep meedeed, maar sinds 2019 zijn we met succes op weg. Ik krijg er zelf ook energie van. Als ik leerlingen en studenten in opperste concentratie bezig zie met hun vak, dan ben ik enorm trots op wat we samen hebben bereikt.

Vanaf 2010 heb ik mij beziggehouden met het verbeteren van rekenvaardigheden op onze scholen. Goed kunnen rekenen is cruciaal. In mijn ogen ook veel belangrijker dan wiskunde. Of je nu bij de bakker staat of in de bouwmarkt; overal keren die rekensommen terug. Ook landelijk is er aandacht voor. Ik was lange tijd projectleider rekenonderwijs en in die hoedanigheid bezocht ik ook alle locaties binnen Landstede Groep. Momenteel heb ik die taak weer in portefeuille, vanwege ziektevervanging.

Ik heb vier kinderen en vier kleinkinderen en samen met Jolanda, mijn partner, woon ik aan de rand van Zwolle. Het is een boerderij met een grote tuin langs de weg naar Ommen. Ik heb indertijd zelf een kapschuur gebouwd. Dat vind ik leuke dingen om uit te zoeken. Dan ga ik filmpjes kijken op YouTube en dan begin ik er zo aan.

Daarnaast houd ik van kamperen. We hebben een mooie caravan waarmee we de komende jaren vaker Europa in willen. Vooral buiten schoolvakanties om, want dan is het rustiger en liggen de prijzen gunstig. Voorheen ging ik graag naar Zuid-Frankrijk, maar daar is het mij nu te heet. Maar een rondje Portugal zou ik graag nog een keer maken. Vanaf eind oktober is dat mogelijk.

Sinds twee jaar wandel ik ook veel. Ik heb de Vierdaagse van Nijmegen gelopen. Op mijn leeftijd hoef je maar vier keer 30 kilometer. Ik heb ’t op mijn tandvlees gehaald, maar het was heerlijk. Overigens houd ik niet van die drukte. Ik ga ook nooit naar grote steden. Ik vind Zwolle en Kampen al druk genoeg.’  

‘Geld verdienen vond ik veel interessanter dan school’

Hoe was je zelf als leerling?
‘Het eerlijke antwoord is: lui en gemakzuchtig. Ik was enorm onrustig en voor gedrag en vlijt haalde ik op de lagere school een 4. Ik heb op de kleuterschool een klas overgeslagen omdat de juffrouw mij niet de baas kon. Ik deed ook acht jaar over de havo, omdat ik een paar keer bleef zitten. Ik ging op jonge leeftijd al geld verdienen en vond dat veel interessanter dan school. Aan mijn intelligentie lag het niet. Ik zie het nu ook bij mijn jongste zoon. Die probeert mij te kopiëren. We doen er gewoon iets langer over om onze plek te vinden, maar dan komt het alsnog goed.

Ik was 20 toen ik klaar was met de havo. Na mijn militaire dienst heb ik bij de Technische Unie in Zwolle gewerkt. In die jaren heb ik in de avonduren mijn eerste akte gehaald voor Wis- en Natuurkunde. Dat was bij de Agrarische Hogeschool in Deventer. Vervolgens kon ik op een lagere landbouwschool in Kampen aan de slag als docent.’

Waarom koos je voor het onderwijs?
‘Het onderliggende gevoel is: ik wil jongeren verder helpen. Misschien juist ook wel omdat ’t bij mijzelf niet helemaal vlekkeloos is verlopen. Ook toen ik wist dat ik docent wilde worden, heb ik nog verschillende richtingen geprobeerd. Ik dacht eerst aan Engels. Maar dat fonetische gedoe is niets voor mij. Met je tong achterin je mond praten. Nee...

Dus daarna heb ik eerst de akte LO Handelskennis behaald, gevolgd door de tweedegraads opleiding Bedrijfseconomie en tot slot ook nog de tweedegraads akte Algemene Economie. In totaal heb ik dertien jaar avondonderwijs gehad om alle aktes binnen te halen.

Een carrière als directeur of iets dergelijks heb ik nooit nagestreefd. Die ambitie ken ik niet. Het grappige is wel dat ik meerdere directieleden van onze scholen zelf in de klas heb gehad als leerling of student. Gerrit Vinke van Sport en Bewegen begon bij mij als stagiaire. En Bert Veuger van Menso Alting zat bij mij als leerling op de meao.’

Wat hoop je in dit laatste schooljaar nog te bereiken?
‘Het is een bijzondere manier om je loopbaan af te ronden, want na de zomer – als iedereen weer opstart – loop ik nog twee maanden mee en dan is het klaar. Ik rond uiteraard mijn taken af en zorg voor een overdracht.  Voor Skills Talents hoop ik nog zoveel mogelijk vo-scholen binnen Landstede Groep te enthousiasmeren om deel te nemen. Ook bij Skills Heroes ligt nog veel werk te wachten, omdat ik voor 1 november namen van deelnemers moet aanmelden. De mogelijkheid bestaat dat de teams – vanwege alle coronaperikelen - hun beste student vragen om deel te nemen, maar ik hoop toch nog op mooie voorronden.’

 

 

Wat kunnen jonge docenten van jou leren?
‘Dan denk ik vooral aan consequent en behulpzaam zijn.  Dat betekent ook: op tijd antwoorden op dingen die op je pad komen. ‘t Belangrijkste advies dat ik kan geven, is: blijf vooral jezelf en stel de leerling centraal. Dat klinkt eenvoudig, maar je moet je ook als docent veilig voelen om jezelf te kunnen zijn.

De valkuil is dat je harder gaat praten, als leerlingen niet luisteren. Dat heeft totaal geen zin. Ik heb geleerd om de leerling het werk te laten doen. Dan stel ik de vragen en laat ik hen zelf nadenken. Een collega van mijn zei ooit: het zweet moet op de juiste rug zitten… Je moet dus de leerling activeren.’

Waar had je zelf iets meer tijd in willen steken?
‘Nou ja, dat gevoel heb ik niet. Ik heb juist de neiging gehad om te enthousiast door te gaan met iets, terwijl ik hier en daar beter gas terug had kunnen nemen. Dat leidde indertijd tot een fikse burn-out en ook rondom het rekenonderwijs speelden wel zaken waarbij ik uiteindelijk dacht: dit gaat de verkeerde kant op. Ja, ik had een complete - en in mijn ogen hele goede - rekenmethode opgezet, maar die werd om meerdere redenen niet opgepakt. Er spelen ook altijd andere belangen mee. Toen heb ik gedacht: prima, maar deze taak moet ik teruggeven, anders ga ik weer hetzelfde paadje. Da’s het mooie: je leert van eerdere situaties, die signalen ga je herkennen. ’

Wat ga je missen als je straks afscheid hebt genomen?
‘Ik kan school aardig goed loslaten, heb ik gemerkt. Mijn partner Jolanda werkt ook op Landstede, dus dat lijntje blijft. Bovendien wil ik betrokken blijven bij Skills Heroes. Niet zozeer vanuit Landstede, maar ik wil mij aanmelden als vrijwillig auditor om het proces te volgen. Het is gewoon te leuk om los te laten.’

‘Ik beschouw mijzelf als een hooligan’

Welke hobby of passie komt jou als docent goed van pas?
‘Dat zou ik ’t liever over eigenschappen willen hebben en dan denk ik aan mijn doorzettingsvermogen. Ik ben een echte doener. Mijn eigen schoolloopbaan laat wel zien dat je genoeg kunt bereiken, als je maar inzet toont. Wat ook helpt is dat ik analytisch sterk ben. Ik denk snel en handel snel. Dat hoge tempo is ook een valkuil. Soms gaat ‘t ten koste van de creativiteit. Ik heb echt moeten leren om af en toe een afslag te nemen en meer tijd te pakken.’

Wat zou je schrijven in een brief aan de minister van onderwijs?
‘Uiteraard hoop ik dat er meer aandacht komt voor goed rekenonderwijs. Maar los daarvan zou ik schrijven: leg de verantwoordelijk voor onderwijs weer meer bij de scholen zelf. Nu zijn we er vooral op gericht om de onderwijsinspectie tevreden te stellen. We wringen ons in allerlei bochten voor een positief inspectierapport. Terwijl ik denk: dat keurslijf is overbodig, we weten écht zelf wel wat nodig is om leerlingen en studenten goed te begeleiden. Dus zoiets als: laat onderwijsinspectie vooral ondersteunend zijn, in plaats van een waakhond.’

Wat vind je prettig aan deze coronaperiode?
‘Ik vond het juist een heel vervelende periode. Ik miste het normale contact. Thuis werken is ook niet alles, zeker niet als je tegenover elkaar zit en allebei in een Teams-vergadering belandt. Ik werd er niet heel gelukkig van. Het is mijn taak om mensen enthousiast te krijgen voor Skills Heroes en Skills Talents en de organisatie te ondersteunen. Dat lukt bijna niet als het online moet. Daarvoor moet je elkaar live in de ogen kunnen kijken.’

Wat is je lijfspreuk?
Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg. Geen poeha, geen poppenkast. Gewoon, normaal. Dat zit ook in mijn opvoeding. Ik kom uit een vrij christelijk milieu en daar pasten geen uitspattingen bij. Door de jaren heen heb ik daar zelf wel stappen in gezet, maar die basis zit er gewoon in. Mensen kunnen mij nooit betrappen op een verborgen agenda. Want die is er niet.

Ik kijk uit naar mijn pensioen. Meer vrije tijd en ruimte om leuke dingen te doen. Ja, ook met de kleinkinderen. Ons gezin is best sportief, dus ik mag graag bij wedstrijden kijken. Ook ben ik vaste supporter van basketbalteam Landstede Hammers. Ik beschouw mijzelf als een hooligan. Nee nee, ik maak niets stuk. Wees niet bang. Maar ik zei al gekscherend tegen Jolanda: ik hoop dat ze bij mijn afscheid een toegangskaart voor het leven cadeau doen. Dat zou ik helemaal geweldig vinden.’

Minidocu over Landstede studenten die in 2020 voor het eerst aan World Skills in Leeuwarden deelnamen, met projectleider Jan van Dijk.

System.NullReferenceException: Object reference not set to an instance of an object.
   at ASP._Page_Views_Partials_DocTypeGridEditor_ZINMAG2019_zinmag2019PublicatieLijstGridEditor_cshtml.Execute() in D:\wwwroot\_releases\Landstede.Websites.v8temp\0.0.30\Views\Partials\DocTypeGridEditor\ZINMAG2019\zinmag2019PublicatieLijstGridEditor.cshtml:line 23
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.Mvc.WebViewPage.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy(WebPageContext pageContext, TextWriter writer, WebPageRenderingBase startPage)
   at Umbraco.Web.Mvc.ProfilingView.Render(ViewContext viewContext, TextWriter writer)
   at System.Web.Mvc.Html.PartialExtensions.Partial(HtmlHelper htmlHelper, String partialViewName, Object model, ViewDataDictionary viewData)
   at Our.Umbraco.DocTypeGridEditor.Web.Extensions.HtmlHelperExtensions.RenderDocTypeGridEditorItem(HtmlHelper helper, IPublishedElement content, String editorAlias, String viewPath, String previewViewPath, Boolean isPreview)
   at ASP._Page_app_plugins_doctypegrideditor_render_DocTypeGridEditor_cshtml.Execute() in D:\wwwroot\_releases\Landstede.Websites.v8temp\0.0.30\app_plugins\doctypegrideditor\render\DocTypeGridEditor.cshtml:line 28
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.Mvc.WebViewPage.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy(WebPageContext pageContext, TextWriter writer, WebPageRenderingBase startPage)
   at Umbraco.Web.Mvc.ProfilingView.Render(ViewContext viewContext, TextWriter writer)
   at System.Web.Mvc.Html.PartialExtensions.Partial(HtmlHelper htmlHelper, String partialViewName, Object model, ViewDataDictionary viewData)
   at ASP._Page_Views_Partials_grid_editors_Base_cshtml.Execute() in D:\wwwroot\_releases\Landstede.Websites.v8temp\0.0.30\Views\Partials\grid\editors\Base.cshtml:line 20