Onderwijsmagazine

Doorlopende leerroutes doet grens tussen vmbo en mbo vervagen

Die doorlopende leerroutes ontstaan natuurlijk niet zomaar. Projectleider Gerdien Martens is  de aanjager achter dit nieuwe concept. ‘In ons huidige onderwijssysteem doen we een deel van onze vmbo-basis-studenten tekort. Hoewel deze studenten tot de meest kwetsbare groep behoren, bieden we ze de opleidingen met de kortste duur aan. Dit maakt het opbouwen van een relatie moeilijk. En dat terwijl dit juist zo belangrijk is om studenten goed te kunnen begeleiden naar een vervolgopleiding of werk.’

Vmbo en mbo integreren

Daarnaast kan de overstap van vmbo naar mbo verbeterd worden. Omdat er veel overlap is qua lesstof, missen sommige studenten uitdaging. Ook vindt een groot deel het lastig om een richting te kiezen. ‘Laten we hen op het vmbo al kennismaken met het mbo en verschillende beroepen, dan komen ze erachter of een richting écht bij hen past. Ik ben ervan overtuigd dat studenten op die manier met meer succes hun opleiding afronden. En misschien zelfs op een hoger niveau de arbeidsmarkt betreden.’ 

Focus op de student

Kracht van de doorlopende leerroutes is dat grenzen vervagen. De focus ligt niet op het programma, maar op de studenten: wat hebben zij nodig om met succes op de arbeidsmarkt aan de slag te gaan? Vanuit die gedachte zijn er sinds het schooljaar 2020-2021 doorlopende leerroutes actief. Zo biedt Landstede MBO in samenwerking met het Carmel College in Raalte de mogelijkheid om een startkwalificatie op niveau 2 te behalen.

Gerdien Martens

In de praktijk

Hoe het werkt? In het derde jaar van vmbo-basis kunnen studenten kiezen voor de doorlopende leerroute. Ze starten een mbo-traject waarbij ze op een gegeven moment twee dagen stagelopen en drie dagen per week naar school gaan. ‘Zo krijgen ze de ruimte om te ontdekken wat bij hen past en sluit de theorie aan op de praktijk’, legt coach Robert Hulsman uit. ‘Bovendien werken we efficiënt: door de programma’s van het vmbo en mbo slim op elkaar én op studenten af te stemmen, is het mogelijk om de opleidingsduur te verkorten en de inhoud te verbreden of juist te verdiepen.’

Optimaal differentiëren

Het gehele traject vindt plaats bij het Carmel College, zodat studenten in een vertrouwde omgeving leren. Ze volgen de generieke vakken, zoals Nederlands, Engels en Rekenen. Daarnaast wordt een individueel leerplan samengesteld op basis van de gekozen richting. ‘Dat is best een uitdaging, omdat de ene student stageloopt in de bouw en de ander in de zorg’, merkt coach Doreth Prikken. ‘We zijn er dan ook nog niet. Op dit moment zoeken we naar een manier om onze lesstof optimaal te differentiëren.’

Doreth Prikken

Andere cultuur

Gerdien biedt begeleiding bij deze zoektocht. ‘Belangrijk, omdat we alle vertrouwde kaders in het onderwijs loslaten. Van daaruit realiseren we een nieuwe setting, die vraagt om een andere cultuur.’ Binnen deze cultuur spelen tijd, klassen en vakken geen rol meer. ‘De weg naar het doel is vrij. Willen studenten tussentijds van richting switchen, dan kan dat. Het gaat er uiteindelijk om dat ze zich persoonlijk ontwikkelen, vaardigheden opdoen binnen een arbeidscontext en op basis daarvan kunnen participeren in de maatschappij. Bij de doorlopende leerroutes zetten het vmbo en mbo zich hiervoor gezamenlijk in.’

Nieuwe manier van denken

Elke doorlopende leerroute wordt verzorgd door één team met docenten van zowel het vmbo als mbo. In plaats van een sturende hebben zij vooral een coachende rol. Voor veel docenten is dat even wennen. Zo ook voor Robert, die zich in het begin afvroeg of hij het allemaal wel goed deed. Inmiddels zit de nieuwe manier van werken in zijn systeem en denkt hij zelfs verder dan zijn eigen leerroute. ‘Eén van mijn studenten ziet er tegenop om straks naar niveau 3 op een andere school te gaan. Ik probeer nu te regelen dat hij alvast een paar dagdelen mag meedraaien, zodat de overstap minder groot is.’

 

Robert Hulsman

Zelf ontwikkelen

Binnen Landstede Groep starten op dit moment steeds meer doorlopende leerroutes. ‘Geen route is hetzelfde. En dat kan ook niet’, zegt Gerdien. ‘De betrokken vmbo- en mbo-scholen ontwikkelen hun leerroutes op basis van eigenheid, zodat de trajecten aansluiten bij zowel het regionale onderwijsaanbod als de regionale arbeidsmarkt. Vanuit Landstede Groep bieden we ondersteuning bij dit proces en organiseren we momenten waarop scholen kennis kunnen delen. Op die manier leren ze van elkaar en hoeven ze het wiel niet op alle vlakken zelf uit te vinden.’

Van toekomstmuziek naar gemeengoed

Natuurlijk zetten sommige vmbo- en mbo-scholen hun vraagtekens bij de doorlopende leerroutes. ‘Toch zijn ze essentieel, benadrukt Gerdien. ‘Willen we deze nieuwe vorm van maatwerk bieden, dan is het van belang dat het vmbo en mbo hetzelfde doel nastreven: een optimale begeleiding van studenten op weg naar een vervolgopleiding of werk. Hoewel deze aanpak nu misschien nog toekomstmuziek lijkt, verwacht ik dat doorlopende leerroutes over een paar jaar gemeengoed zijn.’

System.NullReferenceException: Object reference not set to an instance of an object.
   at ASP._Page_Views_Partials_DocTypeGridEditor_ZINMAG2019_zinmag2019PublicatieLijstGridEditor_cshtml.Execute() in D:\wwwroot\_releases\Landstede.Websites.v8temp\0.0.30\Views\Partials\DocTypeGridEditor\ZINMAG2019\zinmag2019PublicatieLijstGridEditor.cshtml:line 23
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.Mvc.WebViewPage.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy(WebPageContext pageContext, TextWriter writer, WebPageRenderingBase startPage)
   at Umbraco.Web.Mvc.ProfilingView.Render(ViewContext viewContext, TextWriter writer)
   at System.Web.Mvc.Html.PartialExtensions.Partial(HtmlHelper htmlHelper, String partialViewName, Object model, ViewDataDictionary viewData)
   at Our.Umbraco.DocTypeGridEditor.Web.Extensions.HtmlHelperExtensions.RenderDocTypeGridEditorItem(HtmlHelper helper, IPublishedElement content, String editorAlias, String viewPath, String previewViewPath, Boolean isPreview)
   at ASP._Page_app_plugins_doctypegrideditor_render_DocTypeGridEditor_cshtml.Execute() in D:\wwwroot\_releases\Landstede.Websites.v8temp\0.0.30\app_plugins\doctypegrideditor\render\DocTypeGridEditor.cshtml:line 28
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.Mvc.WebViewPage.ExecutePageHierarchy()
   at System.Web.WebPages.WebPageBase.ExecutePageHierarchy(WebPageContext pageContext, TextWriter writer, WebPageRenderingBase startPage)
   at Umbraco.Web.Mvc.ProfilingView.Render(ViewContext viewContext, TextWriter writer)
   at System.Web.Mvc.Html.PartialExtensions.Partial(HtmlHelper htmlHelper, String partialViewName, Object model, ViewDataDictionary viewData)
   at ASP._Page_Views_Partials_grid_editors_Base_cshtml.Execute() in D:\wwwroot\_releases\Landstede.Websites.v8temp\0.0.30\Views\Partials\grid\editors\Base.cshtml:line 20