Onderwijsmagazine
Onderwijsmagazine
Joyce Wijkniet is docent Zorg & Welzijn bij TalentStad Beroepscollege in Zwolle. Patrick Stadman werkt als docent bij het Landschap Gezond & Wel van Landstede MBO. In het afgelopen jaar kregen de twee de ruimte om gezamenlijk een doorlopende leerroute te ontwikkelen. En dat is gelukt: na een succesvolle pilot gaan ze dit schooljaar officieel van start.
Wat houdt jullie doorlopende leerroute in?
Patrick: ‘We hebben een doorlopende leerroute ontwikkeld voor vmbo-basis-studenten van Zorg & Welzijn. Zij volgen het vmbo-programma van TalentStad en maken in het derde leerjaar alvast kennis met Landstede MBO. Zo sluiten de opleidingen beter op elkaar aan. Maar dat niet alleen. Door studenten de benodigde uitdaging te bieden, blijven ze gemotiveerd. En werken ze met plezier toe naar een startkwalificatie op niveau 2. De eerste groep begint na de zomervakantie.’
Hoe gaat dat in de praktijk?
Joyce: ‘Mooi voorbeeld vind ik onze stage. Bij deze stage worden studenten begeleid door vmbo-, maar straks ook door mbo-docenten. Hierdoor maken ze kennis met een vakgebied én ontwikkelen ze arbeidsvaardigheden. Op die manier verzamelen ze alvast ‘bewijsstukken’ voor het mbo en kunnen ze bepaalde onderdelen sneller afronden.’
Patrick: ‘Ook maken we het mogelijk om op het vmbo een aantal vakinhoudelijke examens van het mbo te doen. Zo voorkomen we overlap en leren studenten efficiënter. Wel vraagt deze aanpak om goede begeleiding. Niet iedereen is klaar voor een uitgebreide stage of aanvullende lesstof. Daarom geven we studenten de ruimte om hun eigen tempo te bepalen. Onze leermeter, die bestaat uit de drie niveaus starter, gevorderd en beroepsbekwaam, helpt daarbij.’
Joyce: ‘Ik verwacht dat studenten binnen een doorlopende leerroute meer durven. Omdat we werken met een vertrouwd team van vmbo- en mbo-docenten, creëren we een ‘warme’ overstap. Zo kunnen we studenten goed ondersteunen bij dingen die ze spannend vinden.’
Waarom organiseerden jullie een pilot?
Joyce: ‘Dit deden we om onze plannen te toetsen. We wilden weten of dat wat op papier stond ook echt zou werken. Daarom lieten we een aantal vierdejaars vmbo-studenten lessen volgen op Landstede MBO. Deze lessen gingen over voeding. Studenten kregen de benodigde theorie en voerden opdrachten uit. Met deze kennis kunnen ze op een eerder moment examen doen.’
Patrick: ‘Natuurlijk was het voor de studenten spannend om naar Landstede MBO te komen, maar uiteindelijk vonden ze het heel leerzaam en leuk. Bovendien hebben ze onze school en een deel van de docenten leren kennen, waardoor de overstap naar het mbo minder groot is.’
Wat is jullie rol nu de doorlopende leerroute van start gaat?
Joyce: ‘We blijven begeleiding bieden. Dat de doorlopende leerroute actief is, betekent niet dat we klaar zijn. Zo organiseren we trainingen om docenten te ondersteunen bij hun nieuwe, meer coachende rol. Ook brengen we vmbo- en mbo-docenten met elkaar in contact, zodat ze van elkaar weten hoe ze studenten benaderen en indien nodig een gezamenlijke aanpak kunnen bepalen. We gaan niet gelijk volle bak, maar integreren het vmbo en mbo stap voor stap. Op die manier kan iedereen rustig aan de doorlopende leerroute wennen.’
Patrick: ‘Daarnaast hebben we een blauwdruk gemaakt van onze doorlopende leerroute. Deze blauwdruk delen we met andere afdelingen binnen TalentStad, zodat zij over een startpunt beschikken om hun eigen leerroute te ontwikkelen.’
Bjorn Vos werkt als docent Economie en Ondernemen bij TalentStad Beroepscollege in Zwolle. Arjen Visser is docent Economie en teamleider van het Landschap Handel & Commercie bij Landstede MBO. Wat een paar jaar geleden begon met voorzichtige plannen om het vmbo en mbo aan elkaar te verbinden, groeide uit tot een kansrijk concept: afgelopen voorjaar kregen de mannen een officiële ‘go’ om samen een doorlopende leerroute te ontwikkelen.
Waarom willen jullie het vmbo en mbo aan elkaar verbinden?
Bjorn: ‘Omdat we persoonlijk onderwijs belangrijk vinden. Daarbij kijken we niet alleen naar onze eigen programma’s, maar ligt de focus op studenten. Wat hebben zij nodig om verder te komen? Werken we samen vanuit die gedachte, dan weet ik zeker dat we studenten beter kunnen motiveren.’
Arjen: ‘Dat denk ik ook. In de huidige situatie verwelkomen we bij Handel & Commercie jaarlijks tientallen studenten. Zij hebben allemaal een andere achtergrond: vmbo-studenten met een economieprofiel starten bijvoorbeeld op een ander niveau dan studenten met een techniekprofiel. Toch volgen ze allemaal hetzelfde programma. Dat moet anders. Persoonlijker.’
Wat houdt jullie doorlopende leerroute in?
Bjorn: ‘Onze doorlopende leerroute is er voor vmbo-studenten op basis- en kaderniveau. Kiezen ze voor Economie en Ondernemen, dan starten ze in het derde leerjaar alvast met een aantal mbo-onderdelen van Handel & Commercie. Zo sluit de inhoud van de opleidingen beter op elkaar aan én maken ze alvast kennis met docenten.’
Arjen: ‘Studenten leren efficiënter. Ze werken doelgericht naar een startkwalificatie op niveau 2. Ambitie is om de lesstof zoveel mogelijk te integreren. Hierdoor hoeven studenten in de toekomst misschien zelfs geen vmbo-basis-examen meer te doen. Maar zover is het nu nog niet.’
Hoe brengen jullie dit plan in de praktijk?
Arjen: ‘Door niet te kiezen voor individueel, maar voor persoonlijk onderwijs. Dit betekent dat we allerlei vakken bieden. Op basis daarvan stellen studenten hun eigen programma samen en kunnen we ons onderwijs afstemmen op wat zij nodig hebben.’
Bjorn: ‘Wel vraagt deze onderwijsvorm om een andere manier van lesgeven. Docenten dragen nog steeds kennis over, maar vervullen ook de rol van coach. Niet iedere docent heeft deze kwaliteit van nature in zich. En daarom gooien we het roer niet zomaar om. We bieden bijscholing en helpen elkaar. Elke kleine stap maakt een groot verschil.’
Hoe is het om aan de doorlopende leerroute mee te werken?
Arjen: ‘Leuk, ik krijg er energie van. Mijn advies aan andere scholen is dan ook om enthousiaste medewerkers tijd en vrijheid te bieden om hiermee aan de slag te gaan. Daaruit kunnen mooie dingen voortkomen. Zo hebben Bjorn en ik contact met elkaar én spreken we docenten van niveau 3, niveau 4 en het hbo. Al deze collega’s zijn op hun eigen manier met onderwijs bezig, wat zorgt voor een interessante dynamiek. Ik ben ervan overtuigd dat er in de toekomst alleen maar meer kansen ontstaan om opleidingen te integreren.’
