‘Ik ben op zoek naar een aantal “vrije denkers” die samen met mij willen kijken naar “onderwijs”. Daarmee begon de LinkedIn-oproep van Lambert Smit, teamleider Dienstverlening en Sociaal Werk bij Landstede MBO. Nu buigt een zorgvuldig geselecteerd 35-koppig team uit het hele land zich over Lamberts idee voor digitaal onderwijs: bundelen, implementeren en integraal gebruiken van kennis en leermateriaal dat via diverse kanalen vrij toegankelijk is. ‘We kunnen er in mei al mee aan de slag’, zegt Lambert.
‘Op dit dit moment zijn de scholen druk bezig om onderwijs vorm te geven in het COVID-19 tijdperk. Maar ik merk dat we heel erg eendimensionaal aan het denken zijn. We verbeteren, maar innoveren niet. We repareren, maar we gaan niet terug naar de initiële gedachte: mensen verder krijgen in hun ontwikkeling’, schreef Lambert in november op LinkedIn.
‘Ik vind het een intrigerend vraagstuk’, licht hij toe. ‘Hoe kan het zijn dat wij in deze tijd geen gebruik maken van de digitale bronnen die gewoon overal beschikbaar en up-to-date zijn. Iedere docent is op z’n eigen manier met een worsteling bezig. We werken met boeken, we vinden het wiel steeds opnieuw uit met eigen materiaal en vooral in tijden van crises keren we ons vooral naar binnen toe, proberen we intern nieuwe oplossingen te vinden, terwijl we juist de krachten zouden moeten bundelen, met alle materiaal dat overal voorhanden is.’
‘Studenten haken af bij online onderwijs’, constateert Lambert. ‘Wat gaat er mis en wat kunnen we eraan doen? De veertienjarige zoon van een kennis wil automonteur worden. Laatst vroeg hij: “Lambert, wat is 4-on-the-floor?”. Ik vroeg hem waar die term vandaan kwam. Blijkt hij de hele dag naar de serie “A Car is Reborn” op Discovery Channel te kijken.
De jongen is mateloos geïnteresseerd en gemotiveerd, hij wordt steeds nieuwsgieriger en hij leert er heel veel van. Waarom gebruiken wij in het onderwijs de content niet die overal beschikbaar is? Er is voldoende materiaal dat de leerling en de student op alle niveaus van basisonderwijs tot en met universiteit interesseert, wij hoeven het alleen in te bedden in een lesprogramma en samen te brengen in een soort spoorboekje, waarmee de student zijn weg kan bepalen.’
De reacties op de LinkedIn-oproep waren overweldigend. ‘Ze kwamen uit het hele land en zelfs van universiteiten in België. Scholen van alle niveaus en ook mensen van het Ministerie van OCW toonden belangstelling’, aldus Lambert. ‘Maar ik blijf nuchter. Ik ben een boerenzoon en techneut van huis uit. Mijn uitgangspunt is: het moet uitvoerbaar zijn.
Ik wil de eerste resultaten zien vóór de meivakantie. Anders verzandt het hele idee bij voorbaat. Het gaat mij er niet om dat het hele schoolsysteem op de kop moet, helemaal niet. Ik wil het juist simpel houden: gooi het School TV-kanaal open.
Laat studenten bij wijze van spreken de serie Jeeves & Wooster kijken, verzin er vragen en opdrachten bij, laat ze zelf een aflevering maken. That’s it. Het verlangen om te leren zit in de mens, je moet alleen de goede manier zien te vinden om het te activeren. We moeten een manier vinden om het leren dichterbij de interessegebieden van de studenten te brengen.’
‘Dit project kost geen geld, maar vraagt wel een cultuuromslag’, zegt Lambert. ‘Het is zo simpel, dat ik me afvraag waarom niemand het eerder heeft bedacht. Maar dat is misschien ook het probleem. In het onderwijs is men helaas vaak alleen tevreden over zelfbedachte, nieuwe oplossingen, terwijl we juist gezamenlijk zoveel meer kunnen bereiken. We werken hier met z’n allen omdat we het fijn vinden mensen te begeleiden in hun ontwikkeling. We willen hen kennis en vaardigheden aanreiken zodat ze een duurzame plek vinden in de maatschappij. Het is van belang om te kijken hoe we dat nu, maarook in de toekomst op een goede, duurzame, digitale manier kunnen doen.’
‘Met het nieuw samengestelde team gaan we bekijken hoe we op basis van mijn idee materiaal dat hapklaar en direct toegankelijk beschikbaar is, kunnen samenvoegen tot één onderwijsprogramma waarmee we de aandacht van de studenten vasthouden en hun nieuwsgierigheid aanwakkeren.
Een methode waarmee ze niet alleen hun ambacht leren, maar ook leren om samen te werken, op elkaar te reageren, zelfstandig te werken en verantwoordelijkheid te nemen. Vervolgens gaan we kijken hoe we het proces kunnen wegzetten bij de MBO Raad, de VO-Raad en het Ministerie. Ze zijn allemaal enthousiast: ook zij beseffen dat er iets moet gebeuren.’
Lambert is ambitieus. ‘Corona is erg, laten we hopen dat het snel voorbij. Maar jongens, we zitten nu onderwijskundig gezien in de grootste speeltuin die we ooit gehad hebben, maak daar gebruik van! Alle ingrediënten om gigantisch mooie experimenten te doen zijn aanwezig, maar we doen het niet. Sterker nog: door alles wat we tot nu toe hebben gedaan, komt de student alleen maar verder achterop. Laten we die tendens omdraaien. Wij mij betreft is dit het begin van de omslag.’